[ Pobierz całość w formacie PDF ]
rzezby, ani nie nakazał tego czynić swoim następcom. Także Salomon, który
pózniej zbudował Przybytek w Jerozolimie, daleki był od tego, by zaprzątać
sobie głowę taką bezużyteczną rzeczą, jaką wymyślił Apion. Powiada on dalej,
że słyszał od ludzi starszych, iż Mojżesz pochodził z Heliopolis. On sam natu-
ralnie jako młodszy dał wiarę tym, którzy z racji swego wieku musieli go znać
i z nim przebywać! Ale chociaż sam był gramatykiem, nie byłby w stanie z ca-
łą stanowczością powiedzieć o poecie Homerze, jaka jest jego ojczyzna, ani
tego samego o Pitagorasie, który żył, by tak rzec, wczoraj lub przedwczoraj9.
Natomiast jeśli chodzi o Mojżesza, który poprzedził ich tak wiele lat, wypo-
wiada się z taką pewnością, dając wiarę opowiadaniom starszych, że wyraznie
zdradza się jako kłamca. A co się tyczy podanego przezeń czasu wyprowadze-
nia trędowatych, ślepych i chromych przez Mojżesza, to ten ścisły gramatyk,
moim zdaniem, pozostaje w zupełnej zgodzie z poprzednimi pisarzami. I tak
Manetos powiada, że %7łydów wygnano z Egiptu za panowania Tetmosisa trzy-
sta dziewięćdziesiąt trzy lata przed ucieczką Danaosa do Argos10, a Lizymach,
że za króla Bokchorisa11, czyli tysiąc siedemset lat temu. Molon12 i niektórzy
inni podają daty, jakie im się podobają. Jednakże Apion, który jest największą
powagą wśród wszystkich, umieszcza datę wyjścia dokładnie w czasie VII
Olimpiady13 i to w pierwszym jej roku, w którym jak zapewnia Fenicja-
nie założyli Kartaginę14. Tę wzmiankę o Kartaginie niewątpliwie wtrącił z tą
myślą, że będzie to najoczywistszy dowód jego prawdomówności. Nie zdawał
sobie jednak sprawy, że w ten sposób dostarcza argumentu przeciwko samemu
sobie. Jeśli bowiem [w sprawie tej kolonii]15 należy ufać kronikom fenickim,
to jest w nich zapisane, że król Eiromos żył ponad sto pięćdziesiąt lat16 przed
założeniem Kartaginy. Na to dostarczyłem wyżej dowodów z kronik fenic-
kich, wykazując, że Eiromos był przyjacielem Salomona, który zbudował
Przybytek w Jerozolimie i że w dużej mierze przyczynił się do jego wzniesie-
nia17. Sam zaś Salomon zbudował Przybytek sześćset dwadzieścia lat po wyj-
ściu %7łydów z Egiptu18. Przyjąwszy urojoną liczbę wygnanych zgodnie z Lizy-
machem19 (który utrzymuje, że było ich sto dziesięć tysięcy), Apion podaje
jeszcze zdumiewajÄ…cÄ… i jakoby wiarygodnÄ… przyczynÄ™ powstania wyrazu sab-
bat". Po sześciu dniach marszu powiada dostali obrzęków w pachwinach
i z tej przyczyny, po szczęśliwym przybyciu do krainy zwanej dziś Judea,
w siódmym dniu odpoczęli i dzień ten nazwali sabbatem", zachowując w tym
wypadku wyraz egipski, gdyż Egipcjanie nazywają dolegliwości w pachwinie
sabbo". Jakżeż tu nie śmiać się z takich bredni albo, przeciwnie, nie oburzać
się, że można tak bezwstydnie wypisywać takie rzeczy! Oczywiście wszyscy
ci ludzie w liczbie stu dziesięciu tysięcy mieli obrzęki w pachwinie! A prze-
cież gdyby to byli sami ślepi, chromi i trapieni różnego rodzaju chorobami, za
jakich ma ich Apion, nie byliby w stanie odbyć nawet jednodniowego marszu;
jeśli natomiast zdolni byli przejść przez rozległą pustynię i do tego jeszcze
wszyscy wziąć udział w walce z przeciwnikami i pokonać ich, to nie mogli na-
raz wszyscy po szóstym dniu dostać obrzęków w pachwinie. Bo ani choroby
takiej nie nabawiają się w naturalny sposób ludzie wskutek forsownego mar-
szu liczne dziesiątki tysięcy żołnierzy z reguły w ciągu wielu kolejnych dni
przebywają określone etapy ani też nie jest prawdopodobne, żeby to się
wzięło samo z siebie, gdyż takie tłumaczenie byłoby szczytem niedorzeczno-
ści. Ten zadziwiający Apion najpierw oświadcza, że oni w ciągu sześciu dni
dotarli do Judei20, a potem opowiada, że Mojżesz wstąpił na górę, która zwie
się Synaj i wznosi się między Egiptem a Arabią, tam pozostał w ukryciu przez
czterdzieści dni i po zejściu z niej nadał %7łydom prawa. Ale czyż było możliwe,
żeby ci sami ludzie pozostawali aż czterdzieści dni w okolicy pustynnej i bez-
wodnej, a całą przestrzeń do miejsca przeznaczenia przebyli w ciągu sześciu
dni? A co się tyczy wyrazu sabbat", to jego filologiczna interpretacja świad-
czy o nie byle jakiej bezczelności albo o niesłychanym nieuctwie, gdyż między
wyrazem sabbo" i sabbat" zachodzi ogromna różnica. W języku żydowskim
bowiem sabbat" oznacza powstrzymywanie siÄ™ od wszelkiej pracy, a sabbo"
jak on sam stwierdza u Egipcjan wyraża dolegliwości w pachwinie.
3
Apion o egipskim pochodzeniu %7łydów
Takie to nowe bajeczki o Mojżeszu i wyjściu %7łydów z Egiptu ukuł Egi-
pcjanin Apion, wymyśliwszy je na przekór innym autorom. Czyż można dzi-
wić się, że kłamie, twierdząc, iż nasi przodkowie są z pochodzenia Egipcja-
nami? Sam przecież posłużył się przeciwnym kłamstwem w stosunku do
własnej osoby. Urodzony w Oazie Egipskiej21 i będąc, by tak rzec, pierw-
szym wśród wszystkich Egipcjan, zaparł się swojej prawdziwej ojczyzny
i pochodzenia, podając się fałszywie za Aleksandryjczyka, czym poświadcza
niechlubną reputację swojego narodu. Słusznie więc nazywa Egipcjanami
tych, których nienawidzi i pragnie znieważyć. Gdyby bowiem nie miał rze-
czywiście jak najgorszego mniemania o Egipcjanach, nie odżegnywałby się
od własnego narodu. Wszak ludzie, którzy dumni są ze swej ojczyzny, chlu-
bią się tym, że od niej mają nazwę, i potępiają tych, którzy niesłusznie pre-
tendujÄ… do tego miana. W stosunku do nas Egipcjanie przejawiajÄ… dwojakie-
go rodzaju uczucia: albo przyznają się do pokrewieństwa z nami, aby
przydać sobie sławy, albo łączą nas z sobą, abyśmy dzielili z nimi ich złą
reputację. Szlachetny Apion, zdaje się, pragnie znieważeniem nas niejako
odwdzięczyć się Aleksandryjczykom za przyznanie mu prawa obywatelstwa.
Znając ich nienawiść do żydowskich mieszkańców Aleksandrii, wziął sobie
za cel poniżanie ich, które rozciąga także na wszystkich innych %7łydów, oka-
zując się w obu wypadkach bezwstydnym kłamcą22.
4
Oskarżenia %7łydów aleksandryjskich przez Apiona
ich przywileje w Aleksandrii
Zobaczmy więc, jakie to są te okropne i skandaliczne rzeczy u %7łydów za-
mieszkałych w Aleksandrii, o które oskarża ich Apion. Kiedy oni przybyli
z Syrii powiada osiedlili się nad morzem pozbawionym portów niedale-
ko miejsca, gdzie fale rozbijają się o brzeg23". Jeśli zatem miejsce to godne
[ Pobierz całość w formacie PDF ]