[ Pobierz całość w formacie PDF ]

następującej podklasy, po wykonaniu neutralizacji (usunięciu czynnika toksycznego) :
Klasa EC gdy LB > 21 punktów
Klasa ED gdy LB
Przedstawiona klasyfikacja opracowana jest na podstawie wskaz
ników stabilnych nie
ulegających większym zmianom np. w wyniku urabiania, transportu czy zwałowania.
Podstawowe wskaz
niki mogą być oznaczone w typowym laboratorium, przy korzystaniu z
metodyk powszechnie stosowanych i dość łatwych do wykonania.
Dotychczasowa praktyka stosowania przedstawionej klasyfikacji potwierdza jej dużą
uniwersalność i prostotę. Otrzymana klasa przydatności najczęściej dobrze charakteryzuje
potencjalne możliwości ocenianego utworu i jest w pełni przydatna przy wstępnym
rozpoznaniu. Poznanie przydatności do rekultywacji ocenianych utworów pozwala na ich
zbilansowanie, opracowanie optymalnej gospodarki tymi utworami, wytypowanie utworów
nieprzydatnych wymagających np. izolacji czy utworów o najbardziej korzystnych cechach,
w pełni przydatnych do budowy warstw zewnętrznych. Przy ocenie szczegółowej niezbędnej
np. w etapie opracowywania projektów technicznych, dostrzeżono jednak trudności mogące
mieć wpływ na wydanie prawidłowej oceny czy określenie jednoznacznych środków
naprawczych i ich dawek. Dotyczą one konieczności (nie takiej łatwej do zrealizowania)
oceny toksyczności czynnej czy potencjalnej, szczególnie trudnej w przypadku utworów,
które posiadają ilości tych związków na granicy: utwór potencjalnie produktywny  utwór
toksyczny. Jednoznaczne zaliczenie takich utworów do jednej z grup wymaga często
dodatkowych badań analitycznych czy nawet doświadczeń laboratoryjnych i polowych.
Ponadto, w sytuacji gdy dla zagospodarowania rolniczego powinny być przeznaczane
wyłącznie obiekty zbudowane z utworów najlepszych, gwarantujących szybkie
uproduktywnienie, przy stosunkowo niskich nakładach, cała klasa A nie spełnia już tego
warunku. Dlatego też klasa A powinna zostać rozdzielona na dwie podklasy A1 i A2, gdzie
podklasa A1 cechująca się liczbą bonitacyjną większą od 85 punktów może otrzymać
charakterystykę: utwory najlepsze  szczególnie przydatne dla rekultywacji rolnej lub mogące
służyć do poprawienia właściwości utworów gorszych.
Podklasa A2  utwory bardzo dobre - powinny mieć uwagę: ich przeznaczone do rekultywacji
rolnej wynika z miejscowych, ważnych uwarunkowań (np. z wniosku zainteresowanych osób
fizycznych czy prawnych).
Również klasa D powinna zostać rozdzielona na dwie podklasy D1 i D2, gdzie
podklasa D2 o liczbie bonitacyjnej mniejszej niż 10 punktów powinna otrzymać
charakterystykę - utwory najgorsze, jałowe wymagające szczególnych metod użyz
nienia lub
izolacji. Podklasa D1 może otrzymać charakterystykę  utwory słabe, na których jednak mogą
wytworzyć się w przyszłości niektóre wartościowe siedliska leśne. Utwory klasy B i C są w
pełni przydatne dla rekultywacji leśnej czy zadrzewieniowej, jednak przy szczegółowej
ocenie powinno się dążyć (poza podaniem samej klasy przydatności) do określenia
potencjalnych siedlisk jakie mogą się w przyszłości wytworzyć w zależności od właściwości
samego utworu jak i przewidywanych stosunków wodnych, miejsca położenia (wystawa).
Zaproponowane uzupełnienia nie podważają jednak przydatności tej klasyfikacji,
bowiem jest ona w polskiej literaturze fachowej i działalności praktycznej jedyną pozwalającą
36
na jednoznaczną ocenę przydatności utworu do rekultywacji. Bezkrytyczne jednak
wykorzystywanie tej metody dla wydania opinii szczegółowej może prowadzić do decyzji
błędnych, szczególnie wówczas, gdy oceniający nie zna ogólnych właściwości utworu, jego
pochodzenia czy technologii w której powstał. Jak przy każdej klasyfikacji, opartej przecież
na ograniczonej ilości ocenianych elementów, może wystąpić jeden lub więcej czynników
nierozpoznanych, decydujących o ostatecznych właściwościach utworu.
5.2. Metod Cz. %7łuławskiego aktywności glebotwórczej utworów
Zaproponowana przez %7łuławskiego klasyfikacja dokonuje podziału utworów
podlegających rekultywacji wyłącznie od składu granulometrycznego, od którego wg Autora
zależy ich aktywność biologiczna, określana również jako aktywność glebotwórcza
[Chwastek i in.1981].
Generalnie wydziela się dwie grupy utworów:
a) grunty o sprzyjających właściwościach glebotwórczych,
b) grunty o złych właściwościach glebotwórczych z różnych przyczyn.
Rozpoznanie gruntów o złych właściwościach glebotwórczych, wg Autora
klasyfikacji, jest na ogół proste i w dużym stopniu jednoznaczne. Są to bowiem utwory
cechujące się niską zdolnością magazynowania wody opadowej, przy jednoczesnym
skrajnym ubóstwie zawartości odżywczych dla roślin składników mineralnych oraz cechujące
się złymi właściwościami chemicznymi. Zalicza się do nich utwory skaliste, rumoszowe lub
żwirowe oraz gruboziarniste piaszczyste. Należą tu również utwory toksyczne oraz o
aktywności termicznej. Istnieje więc duża zbieżność z utworami jałowymi zaliczonymi do
klasy D (ściślej D2) w klasyfikacji opisanej w rozdziale 5.1. [ Pobierz całość w formacie PDF ]