[ Pobierz całość w formacie PDF ]

amoniak. Stąd końcowy wzrost pH, który może powodować rozkład części już wytworzonego
antybiotyku. Fermentację należy więc przerwać.
Po ochłodzeniu brzeczki solanką w zbiorniku, oddziela się grzybnię w próżniowym filtrze
obrotowym, a przesącz będący wodnym roztworem penicyliny kieruje się do prasy filtracyjnej
w celu sklarowania.
Ekstrakcja penicyliny z roztworu wodnego
Z silnie kwaśnego roztworu wodnego można ekstrahować penicylinę za pomocą
niektórych niemieszających się z wodą rozpuszczalników (octan pentylu lub butylu,
chloroform). Przy niskim pH następuje jednak szybki rozkład penicyliny. Mimo to ekstrakcyjną
metodę wyodrębniania penicyliny uznano za najlepszą. Należy tylko maksymalnie przyspieszyć
ekstrakcję i prowadzić ją w możliwie niskiej temperaturze.
Z tego właśnie względu chłodzi się brzeczkę przed filtracją. Przesącz z prasy 5 razem
z 10% kwasem fosforowym (V) i octanem pentylu wprowadza siÄ™ do ekstraktora
odśrodkowego. Jest to ekstraktor specjalnego typu (najczęściej typu Luwesta), w którym
następuje nie tylko mieszanie obu faz, ale także natychmiastowe rozdzielenie emulsji. Czas
zetknięcia faz jest bardzo krótki, rzędu kilkunastu sekund. Tyle właśnie przebywa penicylina w
zakwaszonym roztworze wodnym i nie zdążywszy się rozłożyć, przechodzi do warstwy octanu
pentylu.
Roztwór penicyliny w octanie pentylu z ekstraktora kieruje się razem z roztworem
buforowym do ekstraktora. Przebiega w nim ekstrakcja soli sodowej penicyliny do fazy
wodnej, która powinna mieć pH 6,0÷6,7. Użycie niewÅ‚aÅ›ciwego roztworu buforowego
i podwyższenia prowadzi do strat penicyliny, która przy wysokim pH rozkłada się równie
szybko jak przy niskim.
Następnym etapem wyodrębniania penicyliny jest jej ekstrakcja chloroformem przy pH 2 i
reekstrakcja z roztworu chloroformowego za pomocą słabo zasadowego roztworu
buforowego.
Otrzymany ostatecznie roztwór wodny soli sodowej penicyliny ma objętość 1000 razy
mniejszą od roztworu wyjściowego.
Napełnianie i zamykanie buteleczek
Wszystkie czynności związane z przygotowaniem gotowych leków zawierających
penicylinÄ™ wykonuje siÄ™ w codziennie dezynfekowanych pomieszczeniach. Powietrze
doprowadzane do tych pomieszczeń jest wysterylizowane w filtrach i naświetlone lampami
kwarcowymi.
Roztwór soli penicyliny rozlewa się do wysterylizowanych buteleczek i poddaje liofilizacji
(sublimacyjne odparowanie wody ze stanu zamrożenia). W tym celu buteleczki ustawia się na
 Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego
37
tacach i szybko zamraża w temperaturze -50oC. Tace przenosi się następnie na półki suszarni
próżniowej (ok. 13,3 Pa, tj. 0,01mm Hg).
W temperaturze niższej od 0oC sublimuje z lodu główna masa wody, a reszta odparowuje
po ogrzaniu do 30 - 50oC. Po odłączeniu pompy próżniowej wpuszcza się do komory suszarni
wysterylizowany azot. Wypełnia on w każdej buteleczce przestrzeń nad porcją sproszkowanej
soli sodowej penicyliny. Po przeprowadzeniu sterylnego korkowania buteleczek zabezpiecza
się korki kapslami. Nalepienie etykietek kończy cykl produkcyjny.
4.9.2. Pytania sprawdzajÄ…ce
Odpowiadając na pytania, sprawdzisz, czy jesteś przygotowany do wykonania ćwiczeń.
1. Jak przebiega produkcja kwasu acetylosalicylowego?
2. Jakie podstawowe surowce stosowane sÄ… do produkcji kwasu acetylosalicylowego?
3. W jaki sposób oczyszcza się kwas salicylowy?
4. Na czym polega acetylowanie kwasu salicylowego?
5. Jakie urzÄ…dzenia i aparaty stosowane sÄ… w produkcji kwasu acetylosalicylowego?
6. Jak przebiega produkcja sulfonamidów?
7. Jakie podstawowe surowce stosowane są do produkcji sulfonamidów?
8. Jaki jest chemizm produkcji sulfonamidów?
9. Jakie urządzenia i aparaty stosowane są w produkcji sulfonamidów?
10. Jak przebiega produkcja penicyliny?
11. Jak otrzymuje się żywe kultury drobnoustrojów?
12. Jak przebiega napełnianie i zamykanie buteleczek z penicyliną?
13. Jakie urządzenia i aparaty stosowane w produkcji antybiotyków?
14. Jakie są różnice między produkcją antybiotyków a produkcją kwasu acetylosalicylowego
i sulfonamidów?
4.9.3. 
wiczenia

wiczenie 1
Opisz produkcjÄ™ kwasu acetylosalicylowego.
Sposób wykonania ćwiczenia
Aby wykonać ćwiczenie, powinieneś:
1) przeczytać materiał nauczania z poradnika dla ucznia i poszerzyć wiadomości z literatury
uzupełniającej,
2) przeczytać uważnie treść ćwiczenia,
3) podać w zeszycie wzór strukturalny kwasu acetylosalicylowego,
4) określić etapy produkcji kwasu acetylosalicylowego,
5) narysować w zeszycie schemat produkcji kwasu acetylosalicylowego,
6) wymienić i opisać aparaturę stosowaną przy produkcji kwasu acetylosalicylowego, [ Pobierz całość w formacie PDF ]